We schrijven nu eind mei 2020, als we gelukkig weer training mogen geven op deze fantastische plek in de overweldigende rust en natuur. Weliswaar onder randvoorwaarden waar niemand heel gelukkig mee zal zijn, maar voor nu is dat hoe het is. Uit respect voor degenen die zich er veiliger bij voelen, hebben we – hopelijk zeer tijdelijk – aparte corona-maatregelen opgesteld.

Het was april 2020 toen ik dit artikel schreef:

We worden omhuld door vele onbekende metaforen die niet direct gelukkig stemmen. Zoals deze: ‘We zitten met zijn allen in hetzelfde schuitje. Een deel van de opvarenden is door ziekte getroffen. De ziekenboeg draait overuren. Paniek lijkt uitgebroken. Iedereen die niet bij de ziekenboeg betrokken is, moet stoppen waar hij mee bezig is. Terwijl de roerganger op een ijsberg afkoerst, vertroebelt de ziekenboeg zijn blikveld’.

Tegenstrijdige boodschappen en een bewolkte horizon maken de verwarring niet minder. Hoe kunnen we hier zelf betekenis aan geven? Waar is de zon gebleven en wat betekent – persoonlijk – leiderschap in deze tijd?

 

Nu we op Vrije Oogst – voor hopelijk heel korte tijd – zelfs geen twee cursisten tegelijkertijd mogen verwelkomen, steken we onze handen extra uit de mouwen in blijde afwachting van de tijd waarin we deze prachtige plek wel weer mogen delen. Er is genoeg te doen om de geest te verzetten en elke dag met voldoening af te sluiten: onderhoudswerk aan boerderij en boomgaard; het nieuwe moestuinseizoen; houtverwerking voor volgende winter en dan nog is er veel tijd voor elkaar, onze dieren en studie. Ook hebben we hier zat ruimte om rekening te houden met ieders verschillende respons op de huidige situatie. Waar we altijd al met liefde rekening houden met uiteenlopende wensen qua leerstijl, voeding en overnachting, kunnen en willen we dat ook bieden ten aanzien van gewenste afstand en hygiëne. Met meer dan vijf toiletten en vijf ingangen van de cursusruimte kan iedereen de nemen die er nodig is. Wij hebben besloten voor een duidelijke en ongewijzigde intentie: je bent van harte welkom met alles erop en eraan.

Toch bemerk ik op de achtergrond van alle fysieke activiteit en flexibiliteit op omgevingsniveau ook veel beweging in mijn gedachtenwereld, waar ik iets over wil delen. Dat gaat over de besluiten en de – voor mij – onduidelijke intenties van anderen, die mijn wereld als ondernemer, als ouder en als vrij mens dusdanig veranderen, dat ik bemerk dat ik ze niet zomaar wil negeren. Aan ieder de keuze daar verder over te lezen het zijn slechts observaties en vragen vanuit een model van de wereld…

Een voorbeeld: Tijdens de persconferentie van 21 april gaf onze minister-president duidelijk aan welke criteria allesbepalend zijn: ‘Kan de zorg het aan? Zijn de meest kwetsbaren zo goed mogelijk beschermd? En hebben we genoeg zicht op de manier waarop het virus zich gedraagt?’ Waar hij aan toevoegde: ‘Natuurlijk spelen ook andere vragen: kan de samenleving het aan en kan de economie het aan? Maar dit is wel de volgorde: eerst de volksgezondheid en dan de rest.’

Grote verwarring maakt zich van mij meester. Het komt zo weinig liefdevol en zorgzaam op mij over, deze bezorgdheid. Samenleving en economie – voor vrijwel iedereen een onlosmakelijke twee-eenheid – zijn nu ‘de rest’ geworden en blijven voorlopig in huisarrest? Samen met 99,99% andere landgenoten mag ik voor onbepaalde tijd in de wachtstand? Onbepaald? Ja, want de criteria zijn verre van duidelijk en ijkpunten schuiven op zodra ze bereikt worden…waarom?

Waarom wordt er angst gezaaid terwijl dat echt niet nodig is? Wat verwacht men daaruit te oogsten? Waarom worden de dagelijkse corona-uitslagen niet in perspectief geplaatst en genuanceerd vergeleken met voorgaande jaren? Dan zou iedereen de gelegenheid krijgen het inzicht te laten rijpen dat er – gelukkig – echt geen reden is voor paniek. Waarom past het CBS tussentijds zijn standaardmethoden aan om hogere sterftecijfers te kunnen rapporteren? Waarom worden er van de samenleving zulke ongeëvenaarde offers gevraagd, met een gevolgschade waarvan het topje van de ijsberg nog maar nauwelijks zichtbaar is? Waarom wordt er door zulke slimme en capabele mensen moedwillig zoveel schade aan de economie toegebracht, terwijl zelfs de officiële cijfers het officiële verhaal bij dit vermeende ‘killer’ virus tegenspreken? En waarom wordt zoiets belangrijks als ‘gezondheidszorg’ eigenlijk beperkt tot deze drie criteria, in plaats van de (toekomstige) gezondheidstoestand van het hele volk? Vragen die verlangen naar heldere antwoorden, waar de huidige antwoorden, vermanende woorden en zelfs boetes en kliklijnen eerder meer vragen oproepen.

Misschien is een ‘waarom’-vraag ook niet het juiste format? Dat vraagt om een reden, lokt verdediging uit en lijkt dus op een aanval. Terwijl ik het alleen iets beter wil snappen en wil weten waar ik aan toe ben, als ouder van drie thuisblijvende kinderen, als ondernemer die niet mag ondernemen, als ingenieur die vraagtekens zet bij wat er gebeurt. Wellicht is een ‘hoe komt het dat’-vraag waardevoller? Of een ‘wie’-vraag? Bijvoorbeeld: hoe komt het dat specialisten – die het zelfs op hun eigen kleine gebied ook niet blijken te weten en elkaar voortdurend tegenspreken – zoveel invloed krijgen op onze toekomst? Hoe komt het dat er geen open sfeer is voor gedegen onderzoek en debat om feiten en fictie van elkaar te scheiden en hier samen van te leren? Hoe komt het dat het lijkt alsof er momenteel niemand met een stip op de horizon het roer in handen heeft en als dat wel zo is, wie is dat precies en welke stip is dat?

Als ‘gezondheidszorg’ echt op 1 staat…? Hoe komt het dat het aantal IC-bedden in de afgelopen tien jaar dan bijna gehalveerd is, terwijl de bevolking en de vergrijzing almaar toenamen? Hoe komt het dat we hier maar 2,3 ziekenhuisbedden per 1000 inwoners, in vergelijking met 8,1 in Duitsland, 6,1 in Frankrijk en 5,1 in België? Of een vraag die ik als ex-roker en levenslang verslaafde denk ik wel mag stellen: hoe komt het dat roken nog altijd blijft toegestaan, waar jaarlijks 20 duizend mensen aan overlijden, terwijl nu de vrijheid van alle burgers wordt ingeperkt vanwege corona, waarvan de teller nog niet eens op 5.000 staat? Hoe komt het dat de feiten die vraagtekens zetten bij deze zogenaamde ‘prioriteit’ zo weinig aan bod komen?

Als ‘volksgezondheid’ echt op een staat, zou je als overheid dan zo eendrachtig paniek en onzekerheid zaaien? Specialisten weten toch hoeveel aantoonbare stress en gezondheidsrisico’s dat teweegbrengt? Zou je cijfers dan niet zorgvuldig nuanceren en duidelijk maken dat dit virus volgens meerdere onderzoeken zeer waarschijnlijk een overlijdensrisico van ruim onder de 1% kent, vergelijkbaar met een griep? Zoals Dr Petra Bracht op youtube genuanceerd stelt, kunnen de werkelijke cijfers over 2020 natuurlijk pas na 2020 worden vastgesteld, maar wijzen alle huidige cijfers erop dat corona echt niet ernstiger is dan een gewoon griepvirus. Deze arts wijst ook op de onbetrouwbaarheid van de sterftecijfers in Duitsland, waar men uitgaat van ‘gestorven met’ in plaats van ‘gestorven aan’ corona. Voor Nederlandse cijfers geldt eveneens dat de totstandkoming van de officiële getallen op zijn minst controversieel is. Hoe komt het dat de overheid daar niets aan doet? En dat de media vrijwel allemaal dezelfde angstverhalen blijven afvuren? In al deze onduidelijkheid lijkt er een ding wel duidelijk: dat cijfers bij voorkeur flink naar boven worden afgerond. Hoe komt dat?

Als ‘de meest kwetsbaren’ echt prioriteit zouden zijn, wat ik enorm zou toejuichen, dan zou je die groep toch extra goed verzorgen in plaats van ze nu onvrijwillig te isoleren, ze angst in te boezemen en ze te laten vereenzamen zonder hun geliefde (kleinkinderen) te kunnen zien? Specialisten weten toch ook welk negatief effect dat op hun gezondheid heeft. En dan zou je op die groep de afgelopen jaren toch niet zo enorm hebben bezuinigd? En wellicht zou je die generatie met zoveel levenservaring dan zelf de waardigheid gunnen, om in vrijheid en weloverwogen hun eigen keuze te maken?

Nog niet eens zo heel lang geleden werden we op TV nog gewaarschuwd voor mogelijk verontrustende beelden. Misschien kun je je dat nog wel herinneren: ´Pas op! Het volgende fragment kan schokkende beelden bevatten.´ Hoe komt het dat de media ons nu opeens zo eensgezind en ongestraft lijken te willen overspoelen met de meest negatieve en angstaanjagende beelden, die nota bene soms zelfs van jaren geleden blijken te zijn? Hoe komt het dat regeringsleiders niet verder dan drie weken vooruit kijken, terwijl ze deze crisis ondertussen de ergste noemen sinds de tweede wereldoorlog? Zouden ze doelen op sterftecijfers of vrijheidsbeperking?

Als de sterftecijfers van deze ‘pandemie’ vergeleken worden met voorgaande uitzonderlijke situaties, zou mogelijk een ander beeld ontstaan. Bijvoorbeeld met de Aziatische Griep in 1957-1958 waar 1,1 miljoen voornamelijk jongere mensen aan stierven, of de Hongkong Griep in 1968-’69, waar 1 miljoen mensen van vnl onder de 40 jaar aan bezweken. Jaarlijks overlijden er zo’n 600.000 aan de griep, zonder noemenswaardige ophef. De huidige wereldwijde corona-telling is de 200.000 nog niet gepasseerd en lijkt – een uitzondering daargelaten – alleen ouderen te treffen met onderliggende gezondheidsproblemen.

Natuurlijk heb ik er ook geen verstand van, maar mijn gezond verstand zegt dat we gek bezig zijn. Ik hoop nog altijd dat de mensen aan het roer van dit schuitje dat Nederland heet, of Europa, of planeet de intentie hebben om mensen gerust te stellen en de schade voor de toekomst voor ‘de rest’ van ons allen zoveel mogelijk te beperken. In dat geval lijkt er nu ruim voldoende feitenmateriaal voor handen om daar verantwoord andere keuzes in te maken. Mijn invloedssfeer op dit vlak reikt niet veel verder, dan mezelf geïnformeerd te houden en mijn gezond verstand te gebruiken om mijn eigen gezondheid en stemming op peil te houden en er te zijn voor wie daar ook behoefte aan heeft…Het delen van deze gedachten maakt daar deel van uit.

Ondertussen gaat mijn hart gaat uit naar de mensen die werkelijk leed ondervinden door dit vervelende virus. Zoals mijn hart uitgaat naar alle mensen die sterven door een ziekte of juist achterblijven. Mijn hart gaat inmiddels ook uit naar de mensen die een reële angst ervaren voor baanverlies of een faillissement. De mensen die alleen angst voor het virus ondervinden, kunnen rustig ademhalen: het is niet nodig je zorgen te maken als je niet tot de kwetsbare doelgroep behoort. De cijfers liegen niet; de media, de regering…oordeel zelf. Wellicht helpt het oude gezegde: ‘De mens lijdt het meest, van het lijden dat hij vreest.’

Er is geen betere bescherming tegen dit virus dan het eigen immuunsysteem en dat gedijt niet goed bij doodsangst. Dat gedijt wel bij het idee dat het goed komt en de overtuiging dat je zelf de regisseur bent van je eigen film, ook als het een enge film blijkt te zijn. Ook als anderen boos op je worden als jij je openlijk afvraagt of je wel bang hoeft te zijn. Het placebo-effect is onomstotelijk aangetoond: de heilzame kracht van positieve gedachten op je lichamelijke gezondheid. Het tegenovergestelde – het nocebo-effect – bestaat ook. Wat Rutte en de media doen vormt een nocebo die zijn weerga niet kent. Gelukkig is NLP het perfecte vaccin tegen nocebo’s. De manier om trances zoals angst en mediageweld door te prikken, om zelf te leren ‘Gelukkig in je bubbel’ te worden en te blijven. En om zelf ‘Meester van Betekenis’ te worden van alles wat het leven je voorschotelt.*

Ik geloof en weet uit ervaring dat iedereen het vermogen heeft een stapje achteruit te zetten, en een probleem of beangstigende situatie van een afstandje te bekijken. Een getuige te zijn van je eigen gedachten en stemmingen. Dat geeft ademruimte. Dat geeft keuzemogelijkheden. Daarna kun je altijd besluiten om er opnieuw in te stappen.

Als mens en ondernemer heb ik me toegelegd op persoonlijke ontwikkeling in relatie tot de werking van ons zenuwstelsel en bewustwording. Hoe kun je je brein gebruiken voor de verandering die je wenst. Hoe geef je betekenis aan een betekenisloze wereld? Hoe herken je de empatieloze tunnelvisie van de linkerhersenhelft en neem je de leiding over je eigen leven weer in handen? Zeker in crisistijd geen overbodige luxe. Want als je je brein niet zelf gebruikt, doen anderen het wel voor je.

We zitten met zijn allen in hetzelfde schuitje. Paniek is uitgebroken. We mogen niet eens meer roeien met de riemen die we nog hebben. De roerganger heeft een massale freeze-respons gecreëerd. Met welke bedoeling? Om ons vast voor te bereiden op de naderende ijsberg en de sprong in het ijskoude water?

Je hebt altijd een keuze om vrij te denken. Net zoals je de keuze hebt in een ijsbad te springen, zonder dat iemand je daartoe dwingt. Gewoon, om je zenuwstelsel beter te leren kennen en je immuunsysteem te activeren. Maar ik weet ook dat niet iedereen daar enthousiast van wordt. Daarom is een NLP retreat bij Vrije Oogst letterlijk een veilig en warm bad, waar je zelf bepaalt hoe je omgaat met de situatie en hoe je betekenis geeft aan wat er om ons heen gebeurt.

* ‘Gelukkig in je Bubbel’ & ‘Meester van Betekenis’ zijn de titels van onze e-books, die als reader bij onze NLP Pratitioner en NLP Master Practitioner worden verstrekt. Als je reeds elders een NLP opleiding hebt gevolgd, kun je de boeken gratis aanvragen door ons een mailtje te sturen.

https://www.npr.org/2020/04/24/844562935/why-the-true-fatality-rate-of-covid-19-is-hard-to-estimate