Vrije Oogst werkt op bijzondere locaties, om een leeromgeving te creëren die een gezonde ontwikkeling uitnodigt en stimuleert. De concrete omgeving waarin we leven, werken en leren is immers van grote invloed op onze onbewuste ervaringen en stemming.

Wat veel mensen intuïtief wel aanvoelen, is inmiddels door diverse wetenschappelijke onderzoeken onomstotelijk vastgesteld. Voor een gezond proces van leren en ontwikkelen, is het uitermate behulpzaam wanneer de omgeving ons stimuleert om oude patronen – tijdelijk – te kunnen, willen en mogen loslaten voordat we nieuw gebied kunnen verkennen. En de levende natuur blijkt hierbij een grote hulpbron, omdat het helpt onze aandacht te verschuiven: van onze controlerende en analyserende linkerhersenhelft, die het meestal wel denkt te weten, naar de rechterhersenhelft. Dat laatste is essentieel voor een leerproces, omdat we alleen via de rechterhersenhelft in verbinding zijn met de ervaring in het moment en met anderen. En omdat we alleen ‘via rechts’ letterlijk openstaan voor iets nieuws.

Een van de natuurgebieden – ‘De Holtmoaten’ – die grenzen aan Vrije Oogst

Via natuur en cultuur makkelijker leren?

Wat betekent leren? Vaak zien we dit woord in gebruik voor het downloaden van cognitieve kennis, zonder de patronen waarmee we die kennis opdoen, betekenis geven of toepassen wezenlijk te vernieuwen. Neurowetenschappelijk gezien vereist werkelijke vernieuwing altijd een verschuiving van het centrum van onze aandacht, van de doorgaans dominante linkerhersenhelft naar de rechterhersenhelft. Hoe mooi zou het zijn wanneer we dat kunnen stimuleren tijdens een training of les, in plaats van het aan het toeval overlaten of een leerling hier zelf in slaagt? En dat blijkt dus gewoon mogelijk. Van oudsher is er namelijk een factor die een grote positieve invloed heeft op het aanspreken van onze rechterhersenhelft: de levende natuur. Terwijl contact met de natuur niet vanzelfsprekend lijkt in de huidige tijd, speelt het bij Vrije Oogst wel een centrale rol: Onze eigen locatie in het buitengebied van Vorden is omgeven door natuurgebied. 

Onbewust leren van ons beperkte bewuste

Het toonaangevende onderzoek van Iain MacGilchrist* naar een gezonde samenwerking van onze hersenhelften, sluit feilloos aan bij de oorspronkelijke NLP-benadering van onbewust leren** die met name door Richard Bandler werd doorontwikkeld. Ook John Grinder benadrukt met zijn volgende generatie NLP (New Code) dat onze linkerhersenhelft eigenlijk veel te beperkt is om de veranderingen te ‘bedenken’ die we voor onze ontwikkeling van binnen werkelijk nodig hebben. In plaats van meer cognitieve kennis en tests, mogen we leren een staat van veranderingsbereidheid te bereiken, om werkelijke vernieuwing van binnenuit mogelijk te maken. Of in de woorden van Robert Dilts,*** een van de belangrijkste NLP-ontwikkelaars: ‘Als de omgeving een representatie geeft van harmonie, balans en schoonheid, maakt dat het makkelijker om zelf ook in die staat te komen.’

Deze inzichten passen we op Vrije Oogst toe in de breedste zin des woords.

 

Achtergrondinformatie?

* Onze eerste kennismaking met het werk van psychiater Iain MacGilchrist kwam tot stand via een artikel in The Optimist door Lizette Thooft. Met haar toestemming heb ik het bewerkt voor het NLP Tijdschrift Inzicht, waar ik 2017 een ‘wetenschappelijk drieluik over de hersenhelften’ voor schreef.

**Onbewust leren was het kenmerk van de beroemde Milton Erickson, wiens ongelooflijke talenten door NLP in kaart werden gebracht. Deze ‘Wizard of the Desert’ werkte altijd vanuit een stemming van ‘niet-weten’. Op deze plek waar onze interne dialoog even in verwarring is, kunnen zich spontaan nieuwe mogelijkheden aandienen. Nieuw in plaats van een mechanische herhaling van eerdere patronen, hoe mooi deze ook in een ‘nieuw’ cognitief jasje zijn gestoken. En ook Erickson maakte veelvuldig gebruik van de natuur als levende metafoor. Hij gaf mensen bijvoorbeeld vaak een opdracht ergens heen te wandelen en in de natuur te verwijlen met een specifieke vraag op zak…zonder een specifiek antwoord te verwachten.

***Robert Dilts is een van de belangrijkste ontwikkelaars en dragers van het NLP-gedachtengoed en tevens een van onze leermeesters en mentoren, alsmede Advisory Fellow van CoreNLP. In een skype-sessie bevestigt hij het belang van een passende locatie in de natuur:

‘The venue is extremely important. We’re speaking about all the logical levels. If you want the most powerful support for change, all of those levels are aligned. And it starts with the environment; the concrete environment. If someone is in a toxic, uncomfortable, restricted environment, you can try all kinds of nice things, but you’re pretty much going to keep confronting that toxicity. So a big part of what is important for us in the venue is to have also a working and practicing environment that is supportive. When the environment is itself a representation of harmony, balance, beauty, it makes it easier to get to that state ourselves.’

[vertaling]

‘De locatie is extreem belangrijk. We hebben het over alle logische niveaus (omgeving, gedrag, vaardigheden, waarden en overtuigingen, identiteit, missie). Bij de meest krachtige ondersteuning voor verandering zijn al die niveaus uitgelijnd. En het begint met omgeving; de tastbare omgeving. Als iemand zich in een toxische, oncomfortabele, beperkende omgeving bevindt, kun je allerlei leuke dingen proberen, maar er blijft toch steeds die confrontatie met dat toxische. Dus een groot deel van wat voor ons belangrijk is in de locatie, is dat we een werk- en oefenomgeving hebben die helpend is. Als de omgeving zelf een representatie is van harmonie, balans, schoon, maakt dat het makkelijker om zelf ook in die staat te komen.’